تفاوت بای توربو و بین توربو
اجاره خودرو
مطمئناً هنگام مطالعهٔ متون اجاره خودرو در تهران با دو کلمهٔ
بای‌توربو (Bi Turbo) و توئین توربو (Twin Turbo)
روبرو شده‌اید. کلماتی که به معنای مجهز بودن
پیشرانهٔ خودرو به دو توربوشارژر هستند؛ ولی
چرا خودروسازان از دو کلمهٔ متفاوت برای بیان
دو توربو بودن پیشرانه‌های خود بهره‌گیری می‌کنند؟
آیا تفاوتی بین آن‌ها وجود دارد یا صرفاً دو اسم مختلف
هستند که مفهوم یکسانی دارند؟ در ادامهٔ این مطلب
به رسیدگی تفاوت وسط
سیستم بای‌توربو و توئین توربو می‌پردازیم.
اجاره ماشین
اگرچه به عقیده بسیاری توئین توربو و بای‌توربو تفاوتی
با یکدیگر ندارند و هر دو بیانگر یک ترکیب هستند اما
تفاوتی جزئی میانی این دو سیستم توربو هستی دارد.
بای‌توربو به معنای به کارگیری دو توربوشارژر گوناگون در
یک موتور است درحالی‌که توئین توربو به کارگیری دو
توربوشارژر یکسان معنی می‌دهد. بهتر است کمی
ساده‌تر بیان کنیم. در سیستم بای‌توربو پیشرانه دو
توربوشارژر با اندازه‌های گوناگون مجهز می‌شود؛
اجاره اتومبیل
یعنی یک توربوشارژر حقیر و یک توربوشارژر بزرگ
. توربوشارژر کوچک در بعید موتور ذیل و هنگامی‌که
گازهای اگزوز هنوز فشار زیادی ندارند مورداستفاده
قرار می‌گیرد و چون دارای توربین کوچک‌تری است
با خفقان گاز ذیل هم سریعاً دور گرفته و هوا را به
پیشرانه تزریق می‌کند؛ اما بعد از بالا رفتن بعید موتور
، توربوشارژر حقیر غیرفعال شده و توربوشارژر بزرگ‌تر
وارد مدار می‌شود. بدین ترتیب پدیدهٔ تأخیر توربو تا کران
زیادی از بین می‌رود اجاره ماشین در تهران چراکه در هر بعید موتوری کمینه
یکتا از توربوشارژرها پرکار هستند.
اما در سیستم توئین توربو، هر دو توربوشارژر
کاملاً یکسان بوده و یک اندازه دارند. در این
سیستم هر دو توربوشارژر مقارن فعال هستند.
سیستم توئین توربو عمدتاً در پیشرانه‌های V
شکل مورداستفاده قرار می‌گیرد و هر یک از
توربوشارژرها هوای موردنیاز یک ردیف از سیلندرها
را تأمین می‌کنند. مثلاً در یک موتور V8 یک توربوشارژر
هوای چهار سیلندر کار رنت سمت چپ و توربوشارژر سایر هوای
چهار سیلندر سمت راست را تأمین می‌کند؛ بنابراین
در این سیستم همچنان کمی تأخیر توربو هستی دارد
که البته خودروسازان معتبر با استفاده از تکنولوژی‌های
جدید این تأخیر را به دست کم شدنی رسانده‌اند.
البته این نام‌گذاری همواره در همهٔ خودروسازان به این
صورت رعایت نمی‌شود و شدنی است شرکتی به‌صورت
وارونه از آن‌ها استفاده کند. به‌عنوان‌مثال شرکت مازراتی
برای پیشرانهٔ V6 مدل مراک از اسم بای‌توربو بهره‌گیری
می‌کرد درحالی‌که این موتور مجهز به دو توربوشارژر یکسان
و هم‌اندازه بود که هرکدام هوای موردنیاز یک ردیف
سه‌تایی از سیلندرها را تأمین می‌کردند.
اما غیر از سیستم‌های توئین توربو و بای‌توربو،
جهت از بین بردن پدیدهٔ تأخیر توربو و همین‌طور
افزایش توان پیشرانه، برخی از خودروسازان
سیستم پرخوران سومی را بنام توئین شارژر
بکار گرفته‌اند. در این سیستم موتور هم به
توربوشارژر و هم سوپرشارژر مجهز است.
همان‌طور که می‌دانید سوپرشارژر نیروی
موردنیاز جهت چرخش توربین خویش را
مستقیماً از پیشرانه می‌گیرد و با گازهای
خروجی منیفولد اگزوز کاری ندارد؛ پس در
این سیستم چیزی بنام تأخیر توربو هستی
ندارد چراکه سوپرشارژر همواره در هر دور
موتوری پرکار است؛ ولی نقطه‌ضعف سوپر
شارژر این است که کمی از نا موتور را می‌گیرد
. به همین انگیزه برخی از خودروسازان مشابه
فولکس‌واگن و ولوو از هردوی توربوشارژر و
سوپرشارژر در پیشرانه‌های خود استفاده کرده‌اند.
نحوهٔ شغل این سیستم بدین‌صورت است که
در بعید موتور ذیل یعنی هنگامی‌که خفقان گازهای
خروجی مختصر است، سوپرشارژر فعال بوده و با
اتصال به موتور نیروی موردنیاز خود را تأمین و هوا
را به موتور تزریق می‌کند؛ ولی وقتی دور موتور
بالا رفت، سوپرشارژر غیرفعال شده و ارتباطش
با موتور قطع می‌گردد. در این مرحله توربوشارژر
که نیروی موردنیاز خویش را از فشار گازهای
خروجی تأمین می‌کند وارد مدار شده و هوا
را به پیشرانه می‌رساند.
و درنهایت آئودی هم گذرگاه حال دیگری را برای از بین
بردن تأخیر توربو بکار دستگیر است. این شرکت برای
اولین بار مدل SQ7 خود را به سه توربوشارژر مجهز
کرده که یکی از آن‌ها الکتریکی است یعنی نیروی
موردنیاز برای چرخش توربین آن به‌صورت الکتریکی
تأمین می‌شود. بدین ترتیب این توربوشارژر الکتریکی
در اثناء پایین بودن بعید موتور بدون بیچارگی به خفگی
گازهای خروجی فعالیت کرده و هوای موردنیاز پیشرانه
را تأمین می‌کند. درنتیجه تأخیر دو توربوشارژر دیگر کاملاً از بین می‌رود.